“Yapay zeka yetenekleriyle donatılmış 6G otonom şebekeler” projesi, TÜBİTAK 1515 Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programı kapsamında dayanağa layık görüldü. Bu projeyle şirket, yeni kuşak teknolojiler alanında araştırmalar yürütmek üzere Türkiye’ye memleketler arası standartlarda bir laboratuvar kazandıracak.
‘Turkcell 6GEN LAB’ projesinin lansman ve imza merasimi; Turkcell İdare Şurası Lideri Bülent Aksu ile Genel Müdür Murat Erkan’ın mesken sahipliğinde Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Lideri Ali Taha Koç, TÜBİTAK Lideri Prof. Dr. Hasan Mandal, Bilgi ve Bağlantı Teknolojileri Kurumu Lideri Ömer Abdullah Karagözoğlu ve akademik dünyadan konukların iştirakiyle Turkcell Küçükyalı Plaza’da gerçekleşti.
Törende konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, yüksek teknoloji üreten Türkiye’nin inovasyon altyapıları ve nitelikli insan kaynağıyla dünyada önde gelen cazibe merkezlerinden biri olma yolunda ilerlediğini söyledi. Değişim ve rekabetin hızlandığı bir dünyada geleceğe hazır olmak gerektiğini vurgulayan Varank, şöyle devam etti:
“Bu nedenle inovasyon ekosisteminde en ufak bir boşluk bırakmak istemiyoruz. Bir takviye programımızın çıktısının başka takviye programının girdisi olmasına bilhassa dikkat ediyoruz. Bu manada Öncül Ar-Ge Laboratuvarları, değerli bir boşluğu dolduruyor. Bu laboratuvarlarda teknolojik gelişmelerin girdisi olan temel araştırmalar yapılıyor. Buralarda çalışan bilim insanlarının çabalarıyla ülkemiz; yapay zeka, 6G ağları, katmanlı imalat teknolojileri, otonom sürüş teknolojileri ve ileri materyal teknolojileri üzere alanlarda global çekim merkezi haline geliyor. Bugün imza merasimini gerçekleştirdiğimiz Turkcell 6G ve Yapay Zeka laboratuvarında; 6G şebekesinin yapay zeka takviyeli otonom tasarımı ve bu iş modellerinin bölümlere yapay zeka takviyeli entegrasyonu üzere çalışmalar yürütülecek. Teknoloji odaklı Ar-Ge faaliyetleri yapılacak. 6G yalnızca yüksek bilgi suratı sağlamayacak, yapay zeka takviyesi ile akıllı bağlantı ortamı da sunacak. Turkcell’in bu laboratuvardaki çalışmaları, ülkemizin yeni jenerasyon kablosuz bağlantı teknolojilerinde önlerde yer alabilmesini temin edecek. Öncül Ar-Ge araştırma laboratuvarları, bir taraftan teknolojik kabiliyetlerimizi artırırken başka taraftan ülkemizin bilim insanları için cazibe merkezi olmasını sağlayacak, bilakis beyin göçüne katkı yapacak. Türkiye yüzyılı amaçlarına ulaşmanın yolu bilim ve teknolojiden geçiyor.”
Toplantıda konuşan Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan, projeyle ilgili şunları söyledi: “İnternet ile yalnızca şahıslar ortası haberleşme değil, artık her şeyin kullanıldığı ve abone sayısının ülkemizde 104 milyonu bulduğu bir haberleşme ailesinden bahsediyoruz. Bunun en kıymetli üyesi bizim için Turkcell. Biz 4.5G’de yaptığımızın daha da ötesinde ilerleyerek, gerek Ar-Ge yükümlülüklerini gerekse yerli teknoloji yükümlülüklerini artırarak Türkiye yüzyılına yakışır bir halde çalışmalarımıza devam ediyoruz. Bu noktada TÜBİTAK 1515 Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programı çok manalı. Biz Türkiye olarak şimdiye kadar haberleşme teknolojilerinin yalnızca kullanıcısı olduk. Aşikâr merkezlerde geliştirilen teknolojilerin kullanıldığı bir etraf ülkesi olarak kaldık. Lakin artık teknoloji geliştiren global bir merkez olmak için harekete geçmiş, kolları sıvamış durumdayız. Bilhassa kritik altyapılar bakımından büsbütün yerli ve ulusal eser kullanılmasını hedefliyoruz. Bu kapsamda, Sayın Cumhurbaşkanımızın Ulusal Teknoloji atağı vizyonu ile bölümümüze yönelik siyaset ve stratejilerimizi ortaya koyduk. 5G’ye yerli ve ulusal eserlerimiz ile geçme istikametinde kıymetli çalışmalar yaptık ve bugün geldiğimiz noktada çalışmaların somut eserlere dönüşmüş olmasından büyük memnunluk duyuyoruz.”
Turkcell mühendislerinin bugüne kadar 4G ve 5G’ye yönelik araştırmalar yaptığını, buradan elde edilen tecrübe ile 6G araştırmalarının da muvaffakiyetle yapılabileceğini söz eden Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Lideri Dr. Ali Taha Koç ise şöyle konuştu: “2030’larda 6G’yi görmüş olacağız. 6G’nin en kıymetli kıssası, ‘her şeyin interneti’ olacak. Yapay zeka, 6G’de olmazsa olmaz. 6G teknolojisi büyük bir ihtilal ve bu ihtilali gerçekleştirebileceğimiz mühendislerimiz var. Turkcell’de de bu mevzuda çok uygun mühendislerimiz var. Bu proje kapsamında çok hoş teknolojilerin üretileceğine eminim.”
Projenin amaçlarına değinen Turkcell İdare Konseyi Lideri Bülent Aksu, “Sadece ülkemiz için değil birebir vakitte dünyadaki 6G standartlarının oluşumu açısından kesimimiz için de stratejik bir adım atıyoruz. Geleceğe yönelik teknolojilere katkı sağlayacak yeni araştırma laboratuvarımızı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın himayelerinde TÜBİTAK dayanağıyla hayata geçiriyoruz. Bu projeyi, Turkcell tarihinin en stratejik ve uzun soluklu Ar-Ge adımı olarak görüyoruz. Gelecek odaklı vizyonuyla bizi çok heyecanlandıran bu Ar-Ge merkezimizi ‘TURKCELL 6GEN LAB’ olarak isimlendirdik. Bilhassa bilakis beyin göçüne de katkı sağlamayı hedeflediğimiz bu proje, nitelikli insan kaynağını hakikat projelerle buluşturma amacımıza giden yolda çok kıymetli bir basamaktır. Projeyle ulusal kalkınma ve istihdam açısından çok boyutlu katma kıymet sağlayacağız. Bilgi ve datanın stratejik kıymet kazandığı günümüzde, bu projeyi ticari dertlerin ötesinde bir ‘memleket meselesi’ olarak kıymetlendiriyoruz. ‘Ar-Ge sıkıntısı de memleket meselemiz’ diyoruz. Turkcell 6GEN LAB, bölümümüz ve ülkemiz için güzel uğurlu olsun” dedi.
Turkcell Genel Müdürü Murat Erkan ise şunları söyledi: “Turkcell’in insan ve gelecek odaklı yaklaşımının bir sonucu olarak, yıllardır teknolojik inovasyonda öncülüğümüzü sürdürüyoruz. Teknolojide dışa bağımlılığın azaltılması gayesiyle çalışan Ar-Ge şirketimiz Turkcell Teknoloji, son iki yılın ‘Türkiye patent şampiyonu’ bayrağını gururla taşıyor. Şimdiye kadar 3 binden fazla ulusal ve milletlerarası patent başvurusu sonucunda 900’e yakın patentimiz tescillenirken, çok sayıda milletlerarası Ar-Ge projemizle de ülkemiz için yarar ürettik. 1.100’e yakın Ar-Ge mühendisimizle inovatif dijital servis ve uygulamaları geliştirip dünyanın 40’tan fazla ülkesine ihraç eden bir teknoloji şirketine dönüştük. Turkcell 6GEN LAB projemiz sayesinde, yerli teknoloji ekosistemiyle yeni iş birlikleri geliştirerek kesimimizde milletlerarası çapta katma paha üreteceğiz. Maksadımız, ülkemizin ismini gelecek kuşak haberleşme teknolojilerinde kelam sahibi olan ülkeler ortasına yazdırmak. Bu projemiz sayesinde dijital iktisattan aldığımız hissesi artıracağız.”
Konuşmaların akabinde TÜBİTAK Lideri Prof. Dr. Hasan Mandal ile Turkcell Genel Müdürü Murat Erkan, proje iş birliğiyle ilgili protokolü imzaladı.
-Turkcell 6GEN LAB’da yürütülecek Ar-Ge faaliyetleri kapsamında, 6G şebekelerin yapay zeka ve makine tahsili yetenekleriyle otonom olarak tasarımı, güç verimliliği ve yeni jenerasyon teknolojilerin dikey kesimler ile entegrasyonuna yönelik sürdürülebilirlik odaklı çalışmalar gerçekleştirilecek.
-Yapay zeka tabanlı 6G şebekesinin dizaynının ve bu otonom şebeke yeteneklerinin e-mobilite, havacılık, savunma sanayi, güç ve sıhhat üzere dikey kesimlerin kullanım senaryolarına has halde uyarlanması ve uygulanmasına yönelik bilimsel çalışmalar yapılması hedefleniyor.
-Proje kapsamında alanında önder araştırmacılar ile donatılacak laboratuvarın ana gayesi; ekosisteme patent, standartlara katkı, ulusal/uluslararası platformlarda itibarlı projeler ve akademik yayınlar üretmek olacak.
-TÜBİTAK, bu takviye programı kapsamında Öncül Ar-Ge Laboratuvarına 5 yıl mühlet ile dayanak sağlayacak. Yürütme Komitesi kararı ve Başkanlık onayı ile dayanak mühleti 5 yıl daha uzatılabilecek.