ABD’nin, Pyongyang’ın Moskova’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaşa yardım etmek üzere Rusya’ya binlerce asker göndermesinin akabinde Çin’i Rusya ve Kuzey Kore üzerindeki nüfuzunu kullanarak tansiyonun tırmanmasını önlemeye çağırdığı bildirildi.
ABD, ÇİN’E ÇAĞRI YAPTI
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, dün yaptığı açıklamada, ABD’nin beklentisinin Rusya ve Kuzey Kore ortasındaki faaliyetleri engellemek için Çin’in sahip olduğu nüfuzu kullanması tarafında olduğunu ve Pekin’in bunu bildiğini tabir etmişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan edinilen bilgiye nazaran; üst seviye üç ABD’li diplomat Çin’in Washington Büyükelçisi Şie Fıng ile hafta başında bir ortaya geldi. Görüşmede, ABD’nin telaşlarını aktaran diplomatlar, Çin’i, Rusya ve Kuzey Kore üzerindeki nüfuzunu kullanarak tansiyonun tırmanmasını önlemeye çağırdı.
ÇİN, HUZURSUZ EDEN İŞTİRAKE SESSİZ KALDI
Çin’in Washington Büyükelçiliği Sözcüsü Liu Pengyu, yaptığı açıklamada, Çin’in Ukrayna krizi konusundaki tavrının “tutarlı ve net” olduğunu söyledi.
Liu, “Çin, Ukrayna krizinin barış görüşmeleri ve siyasi yollarla çözülmesi için uğraş sarf ediyor. Bu durum değişmeden kalacak. Çin bu emelle yapan bir rol oynamaya devam edecek.” dedi.
ABD, Rusya’da 10 bin civarında Kuzey Kore askerinin olduğunu ve Kuzey Kore güçlerinden 8 bininin Kursk bölgesine konuşlandırıldığını belirtiyor. Washington, bu askerlerin gelecek günlerde Kremlin’in Ukrayna birliklerine karşı savaşmasına yardım etmeye hazırlandığını vurguluyor.
Çin bu atakla ilgili şimdi yorum yapmadı.
ÇİN’İN İŞTİRAKİ İSTEMEDİĞİ DÜŞÜNÜLÜYOR
Moskova ile “sınır tanımayan” bir paydaşlık kuran Pekin, Pyongyang için de kıymetli bir müttefik olsa da uzmanlar Pekin’in Rusya ile Kuzey Kore ortasındaki yakın askeri paydaşlığı bölgede istikrarı bozucu olarak gördüğü için onaylamayabileceğini belirtiyor.
Çin’in Renmin Üniversitesinde Memleketler arası Münasebetler Kısmında misyonlu Prof. Dr. Shi Yinhong, Rusya-Kuzey Kore iştirakinin Pekin’in barışçıl bir Kore Yarımadası gayesine aykırı düştüğünü söyledi.
Shi, Pekin’in “durumun karmaşıklığının ve tehlikesinin farkında olduğunu” belirterek “Çin’in Kuzey Kore ile Rusya ortasındaki askeri ittifak muahedesi konusunda şimdi bir şey söylememiş olması, Çin’in buna mutlaka katılmadığını gösteriyor.” dedi.
ÇİN ABD’Yİ KIZDIRMAK İSTEMİYOR
Eski ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) üst seviye yetkililerinden Dennis Wilder, Washington’da bir panelde yaptığı konuşmada, Pekin’in Kuzey Kore’nin atılımı konusundaki “sessizliğini”, “şaşırtıcı” olarak nitelendirdi.
Wilder, Pekin’in Moskova’yı desteklemek ve Batı’yı kızdırmamak ortasında bir istikrar bulması gerektiğini ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in “kendi güzelliği için her şeyi görmezden gelebileceğini” söyledi.
Şi’nin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ferdî bir ilgi kurduğunu ve “Putin’in başarısız olduğunu görmek istemediğini” tabir eden Wilder, Şi’nin tıpkı vakitte ülkesinin iktisadı sıkıntı durumdayken Avrupalıları ve Amerikalıları kızdıramayacağını ve bu sebeple bu mevzuda kamuoyu önünde bir şey söylemeyeceğini kaydetti.
Stratejik ve Memleketler arası Çalışmalar Merkezi’nin Asya ve Kore’den Sorumlu Kıdemli Lider Yardımcısı Prof. Dr. Victor Cha, tıpkı panelde yaptığı konuşmada, Pekin’in Pyongyang’ın atılımından evvelden haberdar edilip edilmediğinin bilinmeyen olduğunu tabir ederek Çin’in Rusya’nın Kuzey Kore üzerinde Pekin’den daha fazla nüfuz kazanmasından da telaş duyabileceğini vurguladı.
Çin’in Liaoning Üniversitesi Amerikan ve Doğu Asya Çalışmaları Enstitüsü Yöneticisi Lu Chao da ABD’nin Çin’den Kuzey Kore’yi yönetmesini beklememesi gerektiğini belirtti.
KUZEY KORE’NİN DAHLİ
Rusya Devlet Başkanı Putin, haziranda Kuzey Kore’ye resmi ziyarette bulunmuş, taraflar ortasında “kapsamlı stratejik iştirak anlaşması” imzalanmıştı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, 25 Ekim’deki açıklamasında, Rusya’nın Kuzey Kore askerlerini birinci muharebe bölgelerine 27-28 Ekim’de konuşlandıracağını öğrendiklerini duyurmuştu.
ABD, Rusya’da 10 bin civarında Kuzey Kore askerinin bulunduğunu ve bunlardan 8 bininin Ukrayna sonuna yakın Kursk bölgesinde konuşlandırıldığını açıklamıştı.