İstanbul Sanayi Odası (İSO) 2025’in itimat ve istikrarın sağlandığı, enflasyonun kalıcı düşeceğine ait güven’in ve yerleştiği bir ıslahat yılı olması gerektiğini açıkladı.
İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, “Öncelikli gündem enflasyon. Sağlıklı düşüşü toplumun kabullenmesi şart” dedi. Türkiye’nin en büyük şirketlerini bir ortaya getiren, ihracatın yüzde 60’ını, istihdamın ise yüzde 40’ını karşılayan İSO Başkanı Erdal Bahçıvan’ın 2025 yılına ait görüşleri ve öngörüleri şöyle:
İLK GÜNDEM ENFLASYONLA ÇABA: 2024 yılı orta vadeli program amaçlarına nazaran beklenenden olumlu olanlar da var. 2024’ün en olumsuz tarafı enflasyon. Cari açık tarafında beklenenden daha yeterli bir durum var. Büyüme biraz amaçların altında kalacak, üzere görünmüyor. Enflasyon gayretinin olduğu bir süreçte büyümeye de çok fazla odaklanmamak lazım. İktisadın en değerli uğraş edilmesi gereken konusu enflasyon. O nedenle 2025’in de en kıymetli gündemi, en değerli tahlil bulmamız gereken bahis, enflasyonu hayatımızdan çıkarmak.
YARALAR SIKINTI SARILACAK: 2025 yılı da iktisatta çok kolay geçmez. Zira o denli yüksek bir tahribat var ki yani onun yaralarının sarılması daha biraz vakit alacak. Biraz daha vakte gereksinimimiz var. Natürel enflasyonla uğraş edilirken önemli fedakârlıklar olması gerekiyor. Kabul edelim ki güle oynaya enflasyonla uğraş programı mümkün değil. Ve bu programın maksadına ulaşmasına dönük eforda en büyük çabası gösteren yahut bu hususta üzerine en büyük fedakârlık düşen kesim; sanayi bölümü, üretim kesiti.
SABIR TAŞI KIRILANLAR VAR: Biz endüstriciler olarak finansal istikrarın ve bize çok büyük bedeller ödeten enflasyonun ortadan kalkması için bir fedakârlık gerekiyorsa, şayet bu sabır süreci başarılı olacaksa bu sabrı gösterme noktasında kararlıyız. 2025’in varsayım ediyorum ki en kuvvetli virajı bu olacak. Bu fedakârlığı çeken ve bu fedakârlıkla enflasyon çabasına katkı da sunan aşikâr kısımların haklı serzenişlerine bir formda empatiyle yaklaşmak gerekiyor.
FİNANSMANA ERİŞİM YUMUŞAMALI: Bilhassa finansmana erişim noktasında bir yumuşama olacağını bekliyoruz. Bir defa Eximbank kredilerinde hem TL reeskont kredilerinin ucuzlaması hem de döviz reeskont kredilerinde bir açılma olmasını bekliyoruz. KOBİ’lerimizin üst sonlarında bir yumuşama, istihdam odaklı, istihdam yüklü aşikâr bölümlerdeki maliyetin bir nebze daha düşürülmesi üzere kimi mevzuların gündeme alınacağını kestirim ediyorum.
FAİZ İNDİRİMİ: Bizim için kıymetli olan finansal istikrardır, fiyat istikrarıdır ve enflasyonla gayrettir. O nedenle Merkez Bankamızın önümüzdeki periyotta alacağı tüm kararlarda enflasyonla uğraşındaki kararlılığın tesirini göstereceğine inanmak istiyorum, inanıyorum. Öncelik enflasyonun kalıcı olarak düşürülmesinde. O durumda esasen faizlerin de düştüğünü göreceğiz. Yani öncelikle enflasyonun sağlıklı düştüğünü ve sağlıklı düşüşünü toplumun kabullenmesi ve bunu da sayılara dökmesi gerekiyor.
YABANCI SERMAYE İSTİKRARLA GELİR: Türkiye potansiyeli yüksek bir ülke lakin son yıllarda yeteri kadar kullanamadık. Finansal istikrar ve ekonomik kredibilite noktasında itimadı tekrar tesis ettiğimiz anda yeni yatırımların gelebileceği noktasında inancım çok yüksek. Türkiye’ye 2025’te 2024’ten daha güçlü bir yabancı kaynak girişinin olacağını düşünüyorum.
YAPISAL ISLAHATLARA GEÇELİM: 2025 yılı bizim için bir fırsat yılı olabilir. Yani Türkiye’nin bu fırsat yılını daha yeterli kullanması lazım. Zira 2024’ün gündemine yeteri kadar girmedi. Lakin 2025’te yapısal ıslahatların hayatımıza biraz daha güçlü girmesi lazım diye düşünüyoruz.