Suriye’de Heyet Tahrir Şam (HTŞ) öncülüğündeki cihatçı kümelerin başşehir Şam’ın denetimini ele geçirmesiyle Beşar Esad idaresinin devrilmesi sonrası Suriye’deki son gelişmeleri Irakiye Haber Kanalı’na verdiği özel röportajda kıymetlendiren Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, daha evvel Suriye ve Türkiye’yi yakınlaştırmak için üç kere teşebbüste bulunduğunu, Ankara’nın bu mevzuda istekli olduğunu lakin Esad’ın kimi kurallar sunduğunu ve ‘terörle mücadele’ konusunda uyuşmazlık yaşandığını söyledi.
Rûdaw’ın aktardığına nazaran, Esad’ın devrilmesi ile sonuçlanan gelişmelerden evvel Türkiye ve Suriye başkanlarına bağlantıların tekrar kurulması talebinde bulunduğunu anlatan Sudani, bunu engelleyen sebeplerin ayrıntılarını açıkladı. Sudani, “Geçtiğimiz nisan ayında Bağdat’a yaptığı ziyarette Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a Suriye ile alakaların yine kurulmasının ehemmiyetini ilettim ve kendisi buna olumlu yaklaştı. Esad’a ise Bağdat’ta Irak, Türkiye ve Suriye dışişleri bakanları seviyesinde bir toplantı gerçekleştirmeyi teklif ettim. Başlangıçta olumlu yaklaştı fakat birtakım kuralları vardı” diye konuştu.
‘ANKARA VE ŞAM’IN BİREBİR MASADA OTURMASI MÜMKÜN OLMADI’
Irak Başbakanı Sudani, kelam konusu kaideleri ise şöyle açıkladı: “Esad ile Bağdat’ta dışişleri bakanları seviyesinde bir toplantı düzenlenmesi için üç kere teşebbüste bulundum. Türk tarafı bu hususta olumlu yaklaştı. Türkiye, ülkesindeki Suriyeli göçmenlerin geri dönmesini ve terörle ortak çaba edilmesini koşul koştu…. Suriye tarafı ise, Türkiye’nin koşulları ortasında yer alan mültecilerin geri dönüşü konusunda hemfikir olduğunu belirtti. Fakat terörle çabanın genel olarak ele alınması gerektiğini, yalnızca PKK ile değil, öbür silahlı kümelerle da çaba edilmesi gerektiğini vurguladı. Bu da uyuşmazlık noktası oldu.”
“Bu üç teşebbüsten sonra Ankara ile Şam’ın birebir masada oturması mümkün olmadı” tabirlerini kullanan Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Bağdat’ın taraflar ortasındaki görüş ayrılıklarını gidermek için değerli gayret sarf ettiğini belirtti.
‘TÜRKİYE’NİN SURİYE TOPRAKLARINDA BULUNMASI KABUL EDİLEMEZ’
Irak Başbakanı Sudani, 8 Aralık’a giden süreçte Ürdün’de yapılan toplantıda Suriye’nin istikrarı ve siyasi sürecin başlatılması için temel unsurları içeren doküman sunduklarını söyledi. Suriye’nin memleketler arası koalisyon ile bağlantılarını düzenlenmesinin ülkenin istikrarı ve silahın devlet tarafından denetim altına alınması kaidesine bağlı olduğunu kaydeden Sudani, “Türkiye’nin Suriye’nin iç işlerine müdahale etmesi yahut topraklarında bulunması kabul edilemez” halinde konuştu. Başbakan Sudani, “Irak ve Arap ülkelerinin temel amacı, Suriye’nin toprak bütünlüğü ve güvenliğidir” sözlerini kullandı.
Sudani, HTŞ lideri Ebu Muhammed El Colani (Ahmed El Şara) ile temas kurduğu tezlerini da reddederek, “Suriye’deki durum 2003 sonrası Irak’ın durumuna benziyor. Bu yüzden birebir yanılgılara düşmemek için deneyimlerimizi paylaşmaya hazırız ve Suriye’ye karşı dostça ülkelerle ortak bir tavır benimsemeliyiz” açıklamasında bulundu.
(ALINTI)